Mountainbiken | Manify Interests #17

14 november 2018

CREDITS: Simon

Manify Interests is voor de mannen die iets anders willen doen dan elke doordeweekse avond Netflixen of scrollen door social media. We lichten elke week een hobby uit die gewoonweg tof is om uit te voeren en waar je als man écht iets aan hebt.

Vorige week: Kamasutra

In de wereld van sport kunnen we grof gezegd twee categorieën onderscheiden. We hebben sporten als fitness, waarbij ons hoofddoel is om bepaalde fysieke doelen te bereiken. En dan hebben we nog sporten die, naast dat ze goed voor ons zijn, ook gewoon écht een hobby zijn. Mountainbiken is een goed voorbeeld van de tweede categorie.

Het is één van de meest innoverende sporten die er is: de sport blijft zich maar ontwikkelen. Er is enorm veel gear, er zijn verschillende soorten fietsen, paden en alleen in Nederland zijn er al meer dan 100 verschillende routes. Reden voor ons om eens een duikje te nemen in deze interessante sport!

We spraken met mountainbikefanaat en tevens fietsspecialist Mathijs van BikePlanet, die ons wat meer vertelde over de ins en outs van mountainbiken.

Mountainbiken

De sport

Mountainbiken is een tak binnen de wielersport waarin over grove terreinen gefietst wordt. Niet te verwarren met wielrennen, waarbij men juist lange afstanden op plattere terreinen fietst. Naast op recreatief gebied, kun je bij het mountainbiken ook je hart kwijt op wedstrijdgebied, tijdens verschillende mountainbike wedstrijden. De sport vraagt veel conditie, kracht en techniek. Je doet het lekker in de natuur, omringd door bergen of bossen.

Mountainbiken is dé manier om je hoofd leeg te maken, je lichaam te trainen, conditie op te bouwen en even met niets anders dan de ruige paden die voor je liggen bezig te zijn. Het is een fanatieke sport die je helpt om je grenzen te verleggen en waarbij je steeds verder door kunt groeien. Binnen mountainbiken zijn weer verschillende takken te onderscheiden. De vier populairste zijn:

Cross Country (XC): Deze tak wordt in Nederland het meest gedaan, omdat de meeste landschappen hier heel vlak zijn. Cross Country ligt het dichtst bij wielrennen. Het gaat hierbij voornamelijk om snelheid. Bij XC-routes zijn relatief weinig hoogteverschillen en lastige bochtjes, techniek speelt hierbij dus een minder grote rol. De routes zijn dan ook wat makkelijker.
Trail: Deze variant op Cross Country is een stuk technischer en wordt steeds populairder in Nederland. Bij deze variant heb je wat ingewikkeldere paden. Dit houdt in: meer bochten, sprongetjes, North Shores (een soort houten bruggetjes) etcetera. Deze variant vond je voorheen voornamelijk in het buitenland bij bergachtigere gebieden, maar in Nederland komen steeds meer routes voor de Trail-liefhebbers.
All Mountain/Enduro: All Mountain is nog nét een stapje verder dan Trail. Deze tak is ook meteen een stuk gevaarlijker, met bijvoorbeeld rock gardens (stenen) en onvoorspelbare parcours. Hierin zijn ook wedstrijden waarbij de deelnemers niet weten wat ze kunnen verwachten van de route. Deze komen dus écht aan op techniek en kracht.
Downhill: Meest extreme (en uiterste) vorm van mountainbiken. Deze vorm is vrijwel alleen uitvoerbaar in het buitenland, waar ook veel Downhill-wedstrijden gehouden worden. Je fiets wordt bij deze vorm naar boven getrokken, je hoeft zelf alleen de afdaling te doen. Dit gaat vaak over enorm steile en gevaarlijke afdalingen vol obstakels. Deze vorm vereist énorm veel techniek. Deelnemers dragen een full face helm en voldoende protectie, zoals bijvoorbeeld scheenbeschermers.

Mountainbikeroutes

De sport mountainbiken is constant in beweging: er wordt enorm veel geïnnoveerd en vernieuwd. Hierdoor komen er ook steeds meer toffe moutainbikeroutes en gear. Voorheen was Nederland voornamelijk een Cross Country land, maar tegenwoordig worden er steeds meer architecten ingehuurd door Staatsbosbeheer om speciale parcours aan te leggen voor mountainbikers. Een bekende ontwerper van deze trails is Patrick Jansen, Nederlands kampioen mountainbiken. Hij begon in Utrecht, maar mag nu door heel Nederland deze paden aan gaan leggen. De bedoeling hierachter is dat deze paden wat technischer gaan worden dan de typisch Nederlandse Cross Country paden.

De verschuiving van Cross Country naar Trail is dus duidelijk zichtbaar: ook Nederlanders willen de sport wat technischer en spannender hebben. Hier is ook weer een tegenbeweging zichtbaar, dit zijn de Cross Country fans die langzaam hun rustige routes zien veranderen in trails. Het resultaat hiervan zijn de Gravelbikes, dit is een trend die bestaat uit wielren/racefietsen met dikke banden (mountainbikebanden) die vanuit Amerika zijn komen overwaaien. Oude routes afleggen met Gravelbikes zijn tegenwoordig hét alternatief voor Cross Country en zijn ideaal voor de mensen die juist het ‘makkelijke’ en ontspannende aspect van de sport waarderen.

Zoals we eerder zeiden, zijn er in Nederland meer dan honderd routes. De meeste van deze routes worden aan elkaar gelust, zodat de fanatieke mountainbiker zijn hart op kan halen: de mountainbikegebieden lijken niet te stoppen. Je kunt langs verschillende dorpen doorfietsen zonder het bos te hoeven verlaten. Er zijn verschillende apps waarop hele toffe mountainbike routes, verspreid over Nederland, te vinden zijn. Ook online kun je tientallen héle vette routes vinden die zeker de moeite waard zijn. Je hoeft dus geen insider van de sport te zijn om achter de hotspots te komen!

Mountainbikefietsen

Het zoeken van een geschikte mountainbikefiets kan behoorlijk lastig zijn, het is dan ook belangrijk om je goed te laten adviseren. Je hebt verschillende materialen, diktes en groottes van wielen en veringen. Bij het aanschaffen van een fiets zijn er belangrijke dingen die je in je achterhoofd moet houden. Een aantal van deze dingen zijn:

De inch van de wielen. De normale stads- en racefiets heeft 28 inch wielen. Echter is 28 inch geen optimale grootte voor een mountainbikefiets. Er is in de loop der tijd een ware zoektocht geweest naar de ideale maat voor de wielen van een mountainbike. Zo waren er een tijdje fietsen met wielen van 26 inch, echter bleken deze een mislukking omdat ze niet fijn fietsten. In principe moet je voor het mountainbiken in Nederland uitgaan van een 29 inch. Deze fiets heeft grotere wielen en dikke banden en is optimaal voor het vlakke Nederland. Wanneer je echter veel trails fietst en veel in de bergen sport is een 27,5 inch aan te raden. Dat zijn kleinere wielen voor optimale stevigheid en balans.
Noppen of geen noppen. Je kunt bij het selecteren van de wielen voor grote of kleine noppen kiezen. Noppen zijn niet bevorderend voor de snelheid, ze bieden weerstand. Echter zijn ze wel héél goed voor het krijgen van grip. Wanneer je dus Downhill fietst, zijn grote noppen erg belangrijk.
De vering. Los van het feit dat je fietsen hebt met een grote of kleine veerweg, heb je ook nog fully (full suspension) fietsen: dit zijn fietsen met een voor én achter vering. Vering in een fiets is erg handig voor trails waarbij je veel heuvels, rotsen, wortels en hobbels hebt. Een goede vering zorgt ervoor dat je niet zit te stuiteren op je fiets: het dempt en voorkomt te veel rebound (terugslag).
De bestverkopende fiets in Nederland is de hardtail fiets. Dit is de mountainbike fiets met alleen voorvering. Je hebt namelijk in Nederland in principe geen fully nodig, al is dit wel éxtra comfortabel. Een fully is echter veel duurder, omdat deze veel meer onderhoud vergt. Zo moet je de demper en voorvork elk jaar opsturen omdat deze een jaarlijkse beurt nodig hebben. Je kunt dus eigenlijk gewoon het beste gaan voor een hardtailtje, lekker makkelijk en je hoeft er niet veel aan te doen.
Je hebt verschillende soorten staal bij verschillende fietsen, zoals carbon, aluminium en titanium. De meest gebruikte zijn carbon en aluminium. Carbon is hierbij het meeste aan te raden, omdat dit materiaal in verschillende vormen gegoten kan worden en dus makkelijker te versterken is. Daarnaast is carbon het lichtste materiaal. Bij aluminium moeten de onderdelen van de fiets aan elkaar gelast worden waardoor je dus wel zwakkere punten in de fiets hebt. Echter is aluminium wel het goedkoopst en dus prima voor de beginnende mountainbiker. Aangezien in alle materialen prijsverschillen zitten, is een goede vuistregel hierbij meestal: hoe duurder, hoe beter.
De remmen. Je hebt drie verschillende soorten remmen: de V-brakes, mechanische remschijven en hydraulische remschijven. In principe zijn de hydraulische remschijven het beste, dit is omdat ze de beste remkracht hebben en het minst gevoelig zijn voor slijtage.
Dan is het nog van belang om te kiezen tussen pedalen waar je je schoenen in kan klikken of zonder. Met een kliksysteem heb je het voordeel dat je ook trekkracht hebt, maar het nadeel is dat het lastiger is met balanceren en als je valt dat je dan eerst snel je schoenen er uit moet klikken.

Fietskleding

Bij het uitkiezen van fietskleding is het vooral belangrijk dat de kleding zo goed mogelijk ademt. Hierin zijn veel verschillende merken en types kleding, het is aan jou om uit te zoeken welke jij het prettigst vindt. Een fietsbroek is overigens een absolute must. Als je namelijk denkt dat je deze kunt skippen, zul je tot de conclusie komen dat je in de dagen daarna niet meer zo lekker op de bank chillt als voorheen. Dat zadeltje van je gaat zijn afdruk achter laten na een aantal uurtjes op de fiets!

Voor XC gebruiken de meesten aansluitende mountainbike kleding, de welbekende strakke broekjes en shirts die je regelmatig voorbij ziet komen. Voor Trail, Enduro en Downhill worden echter steeds vaker loose fit kleding gedragen. Hierbij moet je denken aan een baggy top en broek met protectie. Ook gebruiken zij vaak andere schoenen, namelijk de flatpaddles. Dit zijn schoenen met pinnetjes waarmee je grip hebt. Bij XC worden meestal gewoon schoenen met klikpedalen gebruikt.