Vorige keer: Kerst
Dit wist je nog niet over vuurwerk
Jaarlijks wordt er voor miljoenen Euro’s de lucht in geschoten tijdens de jaarwisseling. Wanneer de klok 0:00 slaat, dan veranderen de straten in een soort slagveld voor vuurwerkliefhebbers. Waar ze in andere landen als Sydney, London en New York grote shows geven tijdens de jaarwisseling, geeft iedereen in Nederland zijn eigen show. De een nog spectaculairder dan de ander, in hoeverre je een wondertol een vuurwerkshow kunt noemen. Maar waarom steken we vuurwerk af?
Waarom steken we vuurwerk af
Ook in landen als Duitsland en België wordt er tijdens de jaarwisseling vuurwerk afgestoken, maar in Nederland wordt er per hoofd aanzienlijk meer verkocht! Wij Nederlanders zijn dol op vuurwerk! Hoe meer en hoe harder, hoe beter!
De traditie van het vuurwerk afsteken is ontstaan in China waar ze tijdens Oud en Nieuw heel veel lawaai maken om boze geesten te verdrijven. Maar ook de Germanen maakten in de donkere dagen veel lawaai met het joelfeest. Door veel licht te maken – in ons geval door vuurwerk – wordt de zon aangespoord meer te gaan schijnen. Het buskruit kwam via handelsroutes in Europa terecht waar eerst knalvuurwerk werd gemaakt, waarna ook siervuurwerk ontstond. Dit was overigens eerst alleen voor de elite.
Het vuurwerk afsteken door iedereen begon in de jaren ’60 van de vorige eeuw. Toen begon ook het ‘gewone’ volk met het afsteken van vuurwerk. Dat doen we nog steeds ieder jaar, maar dan puur voor de lol. De boze geesten zijn inmiddels wel weggeknald.
Wat is vuurwerk eigenlijk
Bij vuurwerk denk je aan felle kleuren en harde knallen. Het liefst een eindje verderop. Wanneer we het hebben over vuurwerk, praten experts over een ‘pyrotechnisch mengsel’ wat bestaat uit een aantal delen.
- Oxidator – Deze stof zorgt voor de zuurstof in een verbrandingsmengsel. Omdat vuurwerk vaak is opgesloten in een ruimte, is er zuurstof nodig in het mengsel.
- Reductor – Deze stof staat elektrode af aan de oxidator, waardoor een verbranding kan ontstaan.
- Vlamkleurende stoffen – Deze stoffen geven het vuurwerk een kleur. Zo geeft Magnesium een witte kleur, zorgt koper voor blauw en strontium zorgt voor een dieprode kleur.
Een pyrotechnicus maakt een mengsel van deze drie stoffen om een stuk vuurwerk naar wens te maken. Als pyrotechnicus zijn er een aantal combinaties die je niet mag maken. Een combinatie van zwavel en kaliumchloraat kan spontaan ontbranden door het vormende zwavelzuur. Erg gevaarlijk dus. Daarom mogen consumenten niet alles zelf afsteken. Maar welke soorten zijn er eigenlijk?
Verschillende soorten
Er zijn binnen consumenten vuurwerk verschillende gradaties die je kunt kopen. Deze zijn ingedeeld in Categorie I, II en III.
- Categorie I – Dit vuurwerk is het hele jaar te koop en mag je ook altijd afsteken. Denk hierbij aan sterretjes, knalerwten, knetterlinten en trektouwtjes. Dit vuurwerk is erg ongevaarlijk en kan weinig letsel veroorzaken.
- Categorie II – Dit is vuurwerk wat je vanaf je zestiende jaar mag kopen en wat weinig gevaar oplevert. Denk hierbij aan rotjes, kanonslagen, duizendklappers en wondertollen.
- Categorie III – Dit is vuurwerk wat je vanaf achttien jarige leeftijd mag kopen. Dit is vaak zwaar siervuurwerk en mag vaak ook worden verkocht aan particulieren.
Daarnaast bestaan er nog meer soorten vuurwerk die in een een vierde categorie vallen. Dit categorie IV vuurwerk is enkel voor professioneel gebruik. Dit wordt gebruikt voor grote shows tijdens de jaarwisseling of op festivals. Hiervoor is een vergunning en verschillende diploma’s nodig.
Ernst vuurwerk
Daarnaast bestaat er ook ernst vuurwerk. Dit vuurwerk heeft een ander doel dan amuseren. Zo kan een schip in nood fakkels, vuurpijlen, parachutes en rookpotten afschieten om aan te geven dat er hulp nodig is. Ook het leger gebruikt dit soort vuuwerk, denk hierbij aan rookbommen en flashbangs om de vijand te verblinden.
Vuurwerk afsteken in Nederland
In Nederland mag vuurwerk hoger dan categorie I enkel worden afgestoken op 31 december van 18:00 tot 02:00 op 1 januari. Anders moet hiervoor een vergunning zijn aangevraagd.
Wil je op NYE lekker knallen let dan zeker op de verschillende keurmerken op het vuurwerk en koop het in Nederland. We snappen echt wel dat er in België veel leuker knalvuurwerk wordt verkocht, maar er is niet voor niets een strenge controle op vuurwerk. Het vuurwerk wat in Nederland wordt verkocht, is getest en gekeurd om gevaar voor de consument te verminderen.
Daarbij is het verstandig om tijdens Oud en Nieuw een vuurwerkbril op te zetten tijdens en afsteken, maar ook bekijken van vuurwerk. Komt er vuurwerk in je oog, dan kun je daar voor de rest van je leven spijt van hebben. Bril op! Daarbij moet je vuurwerk altijd aansteken met een gloeiend voorwerk als een aantsteeklont, sigaar of sigaret. Zo steek je het lont aan het uiteinde aan en heb je genoeg tijd om op een veilige afstand te gaan staan.
Komen je buitenlandse vrienden langs, stuur ze dan even dit instructiefilmpje door. Dan weten ze wat ze kunnen verwachten!