Vorige week: Trappistenbier
Weizenbier of Weißbier. Onze oosterburen gebruiken deze termen door elkaar. Heel verwarrend, aangezien Weiß ‘wit’ betekent en Weizen vertaald wordt naar ’tarwe’. Een regelmatige drinker van weizenbier weet dat er ook donkere weizenbieren bestaan. De term witbier is dan ook niet van toepassing. In tegenstelling: witbier is heel wat anders dan weizenbier. Als er dus over één biertype verwarring kan ontstaan, is het wel de weizenbier. Wij zullen daarom voor eens en altijd deze onduidelijkheden weghalen.
Weizenbier, wat kenmerkt het? | Tien voor bier #2
Het bier vindt zijn oorsprong in Zuid-Duitsland. Om precies te zijn in Beieren. De vorsten waren hier in de 16e eeuw groot fan van weizenbier vanwege de verfrissende en zurige smaak. In 1520 gaven zij één brouwerij het alleenrecht om dit biertype te produceren. Het week namelijk af van het Reinheitsgebot. Deze Duitse regeling is in 1516 in het leven geroepen en wordt gezien als de oudste warenwet ter wereld. De regeling vertelde dat bier enkel gemout gerst, water en hop mocht bevatten. Het gebruik van kruiden en vruchten om zo extra smaak toe te voegen was dus ook verboden. Een oplettende bierkenner vraagt zich vast af waar het vierde basisingrediënt van bier is gebleven: gist. Heel simpel, dit ingrediënt was in die tijd nog niet ontdekt.
Enkel de brouwerij die geleid werd door de hertog van Degenberg en zijn nakomelingen mocht tarwe gebruiken. Andere bierbrouwers moesten het met gerst doen. In 1620 kwam deze brouwerij weer in handen van Beierse vorsten. Inmiddels heeft het Reinheitsgebot een flinke update gekregen.
Tarwebier
Tegenwoordig bevat weizenbier ten minste 50% tarwe en bestaat het verder uit water, hop en gist. Door het grote gehalte tarwemout krijgt het biertje een volle schuimlaag. Hop is daarentegen nauwelijks aanwezig en het bier is daarom niet bitter van smaak. De gebruikte gisten in de bieren bepalen daarnaast voor een groot deel de rest van de smaak. Die gisten in weizenbier produceren esters, die voor de fruitige en kruidige smaken zorgen. Hierdoor proef je in een weizen vaak banaan of kruidnagel.
Soorten weizenbier
Zoals eerder gezegd bestaan er niet enkel lichtgekleurde weizenbieren. In totaal bestaan er vier verschillende soorten met ieder een unieke kleur en smaak.
Hefeweizen
De blonde Hefeweizen is de meest populaire biersoort onder de weizenbieren. Het is ongefilterd tarwebier die er wat troebel uitziet. Een van de bekendste is de Erdinger Weißbier Hefe-Weizen van 5.3%. Dit bier wordt gebrouwen door de Erdinger Weißbräu uit – je kan het al raden – de Duitse stad Erding. Het merk vindt zijn oorsprong in 1886. Meer dan zestig jaar later werd de brouwerij door bedrijfsleider Frans Brombach pas genoemd zoals wij hem nu kennen.
Kristallweizen
Kristallweizen is net als Hefeweizen blond. Het verschil is dat Kristallweizen wél gefilterd is en de gistelementen dus niet meer aanwezig zijn. Een deel van de gistsmaak verdwijnt en er komt een kristalheldere bier voor in de plaats. De Weihenstephaner Kristall Weissbier is een voorbeeld van deze biersoort en bevat 5.4% alcohol.
Dunkelweizen
Wel weer een ongefilterd biertje, maar de Dunkelweizen is koperachtig tot donkerbruin van kleur. Het recept bevat caramelmouten, waardoor je de smaak van karamel en zoethout proeft. De Texels Skuumkoppe van 6.0% was de eerste Dunkelweizen van Nederland. Sinds 2002 wordt het gebrouwen met geroosterde gerstemout, tarwemout van Texel, hop en door de Texelse duinen gezuiverd water. De naam is afgeleid van het schuim op het zeewater. In het bier is die ‘skuum’ terug te vinden als een volle schuimkraag.
Weizenbock
De Weizenbock is de sterkste van allemaal en heeft vaak een koper tot donkerbruine kleur. Het bier ziet er wederom troebel uit vanwege de tarwe en de gist. De smaak is tegelijkertijd moutig en zoetig. Verder heeft het karamelachtige bitterheid en bevat het een karamelaccent door de kleurmout. De Aesthetics Naparbier is een Weizenbock gerijpt op whiskyvaten. Het zit vol met tonen van banaan, karamel, eikenhout, kruidnagel en vanille. Een biertje waar je rustig voor moet gaan zitten, want deze Weizenbock is maar liefst 9.1%.
Het verschil met witbier
Het mag inmiddels duidelijk zijn dat weizenbier een uniek biertje op zichzelf is. Witbier heeft dan ook aardig wat verschillen. Zo is weizenbier afkomstig uit Duitsland en vindt witbier zijn oorsprong in België. Daarnaast bevat weizenbier minstens 50% tarwe, terwijl je in een witbier minder of zelfs geen tarwe zal terugvinden. Ook mogen er in witbier wel toevoegingen worden gedaan, zoals koriander en sinaasappel. Een echte weizenbier volgt de regels op van het Reinheitsgebot en je zal hier dan ook geen toevoegingen in terugvinden. Tot slot: witbier is ook écht wit, terwijl weizenbier in meerdere kleuren verkrijgbaar is.
Wij gaan deze vrijdagmiddag voor een heerlijke weizen, proost op het weekend!